Jednolity rynek Unii Europejskiej nie mógłby zaistnieć bez płynnej komunikacji pomiędzy wszystkimi jego indywidualnymi częściami składowymi. Drogi i inne połączenia transportowe, energetyczne, gazociągi, jak i sieci teleinformatyczne są niezbędne dla sprawnego, zintegrowanego obszaru gospodarczego oraz dla jego spójności społecznej i terytorialnej. Poza wymienionymi powyżej, nowe potrzeby w zakresie infrastruktury powstają również w związku z realizacją strategii Europa 2020. Wspieranie przemian w Europie gospodarczo opartej na wiedzy, niskoemisyjnej i wysoce konkurencyjnej wymaga dopasowanej, nowoczesnej i elastycznej sieci  transportowej, energetycznej i teleinformatycznej.

Jak ocenia José Manuel Barroso, Przewodniczący Komisji Europejskiej, inicjatywa Connecting Europe Facility (CEF)jest doskonałym przykładem tworzenia wartości dodanej, którą może dostarczać Unia Europejska. Program ten pomożebudować wspólną paneuropejską infrastrukturę bez wąskich gardeł, szczególnie tworząc brakujące połączenia pomiędzyinfrastrukturą poszczególnych krajów członkowskich, którenajprawdopodobniej bez wsparcia unijnego nie zostałyby zbudowane.

Niestety wąskie gardła występują. Zwłaszcza w państwach członkowskich, które przystąpiły do Unii w ostatnich 10ciu latach. Bardzo widoczna jest linia podziału między centrum, a peryferiami Unii Europejskiej, co skutkuje ograniczeniem dostępu jednych krajów do rynków po drugiej stronie linii.Podziały te utrudniają również dalszy rozwój wymiany wewnątrzwspólnotowej i rozwój nowych sektorów gospodarki, takich jak e-commerce.

CEF w szczególności będzie wspierać rozwój skutecznych, zrównoważonych i sprawnie połączonych sieci transeuropejskich w dziedzinie transportu, energii i usług cyfrowych. Inwestycje te przyczynią się do inicjowaniawzrostu gospodarczego, konkurencyjności, generowania miejsc pracy, zwiększą bezpieczeństwo energetyczne Europy oraz umożliwią szersze wykorzystanie odnawialnych źródeł energii. Także – co jest niezwykle istotne – uczynią podróżełatwiejszymi dla milionów Europejczyków i usprawniąprzepływ towarów dla europejskich przedsiębiorstw.

CEF dysponując w perspektywie finansowej 2014-20 budżetem o wartości 33,2 mld euro stworzy znaczną dźwignięinwestycyjną i przyciągnie dodatkowe publiczne i prywatne środki poprzez zastosowanie innowacyjnych instrumentów finansowych, również we współpracy z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym. Celem jest pomoc poszczególnym projektominfrastrukturalnym w przyciągnięciu, w miejsce kredytów,inwestorów z sektora prywatnego, (w szczególności firmubezpieczeniowych i funduszy emerytalnych) poprzez emisję obligacji dobrze ocenianych, bo zabezpieczanych częściowo przez KE i EBI. Państwa członkowskie, zarządcy infrastruktury lub przedsiębiorstwa będą zatem mieć dostęp do konkurencyjnego źródła finansowania, a tym samym obniżąkoszty finansowania swoich projektów. CEF przyczyni się ponadto do tworzenia nowych miejsc pracy i pobudzenia wzrostu gospodarczego. Zakłada się, że 5,9 mld euro przeznaczone na rozwój sieci energetycznych, również dzięki wdrożeniu nowych rozwiązań regulacyjnych, wygeneruje inwestycje o wartości ponad 200 mld euro i przyczyni się do stworzenia 410 tyś nowych miejsc pracy. Podobnie przyjmuje się, że także dzięki stworzeniu lepszego otoczeniaregulacyjnego w połączeniu z nowymi instrumentami finansowymi, wygenerowane inwestycje w szybkie łącza szerokopasmowe będą miały wartości co najmniej 50 mldeuro i tylko w samych Niemczech dadzą dodatkową pracę bez mała milionowi pracowników. Z kolei 26,3 mld eurozabudżetowane przez UE na współfinansowanie projektów transportowych może wygenerować nawet 150 mld euro inwestycji i 650 tyś nowych stanowisk.

Udoskonalone sieci transportowe i przesyłowe to również oszczędności dla przedsiębiorstw i gospodarstw domowych. Jeśli uświadomimy sobie, że koszt transportu w cenie towaru stanowi w obrocie B2B pomiędzy 2 a 10%, a w przypadku gospodarstw domowych 13% to łatwo zauważyć jakich potencjalnie oszczędności można oczekiwać. Poprawainfrastruktury przesytu energii do 2020 r. przełoży się na co najmniej 0,42 punktu procentowego wzrostu PKB w UE, podczas gdy wdrożenie elektronicznych zamówień publicznych może prowadzić do około minimum € 50 mld euro oszczędności.

CEF w zakresie energii

Proponowane rozporządzenie w sprawie wytycznych dotyczących transeuropejskiej infrastruktury energetycznej, torujące drogę do realizacji celów strategii Europa 2020, jak również nakreślające perspektywę rozwoju sieci w przyszłości, uzupełnione o CEF stanowi „Pakiet infrastruktury energetycznej”. Obejmuje ono sposób identyfikacji projektów infrastruktury energetycznej, które będą mogły otrzymaćmiano projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania (PCI), które są niezbędne do realizacji priorytetowych korytarzy i obszarów określonych w rozporządzeniu. Punktem wyjścia dla wyboru projektów będą plany rozwoju sieci TEN (TYNDP) przygotowany przezEuropejską Sieć Operatorów Elektroenergetycznych Systemów Przesyłowych (ENTSO) dla gazu i energii elektrycznej. Jednak w pierwszej fazie , projekty , które nie są częścią TYNDP będą również brane pod uwagę. W tym kontekście pojęcie energii obejmuje infrastrukturę linii przesyłowych energii elektrycznej, gazu, CO2 i ropy, sprężonego gazu ziemnego (CNG), skroplonego gazuziemnego (LNG), urządzeń do odbioru i magazynowania energii elektrycznej i gazu. Modernizacja istniejącej i rozwój nowej infrastruktury przesyłu energii o znaczeniu europejskim, będzie wymagało inwestycji w wysokości około 140 mld euro w przesył energii elektrycznej i co najmniej 70 mld euro w przypadku gazu.

CEF w zakresie teleinformatyki

Komisja Europejska po raz pierwszy zaproponowała zbiór wytycznych obejmujących cele i priorytety dla sieci szerokopasmowych i infrastruktury usług cyfrowych w dziedzinie telekomunikacji. Utworzenie transgranicznego dostępu do interoperacyjnej, infrastruktury cyfrowejobsługującej usługi publiczne jest obszarem, w którym UE może dodać znaczną wartość. Wytyczne te określają projekty będące przedmiotem wspólnego zainteresowania we wdrażaniu sieci szerokopasmowych o dużej prędkości i infrastruktury usług informatycznych. Wsparciu będą podlegały projekty mające na celu poprawę konkurencyjnościeuropejskiej gospodarki, w szczególności małych i średnich przedsiębiorstw, wspieranie wzajemnych połączeń oraz interoperacyjności sieci krajowych w dążeniu do jednolitego rynku cyfrowego.

Internet staje się dominującą platformą dla komunikacji,świadczenia usług i prowadzenia działalności. Inwestycje w ICT dają wysoki zwrot: zwiększenie o 10% liczbygospodarstw domowych podłączonych do szerokopasmowegointernetu może generować do 1,5% wyższy PKB i 20 mln dodatkowych miejsc pracy do roku 2020.

CEF Cyfrowy jest zakotwiczony w strategii Europa 2020 na rzecz inteligentnego, trwałego i sprzyjającego włączeniu społecznemu wzrostowi. „Europejska Agenda Cyfrowa” (DAE) podkreśla potrzebę zapewnienia szybkiego dostępuszerokopasmowego dla wszystkich (30Mbps) i dla co najmniej 50% gospodarstw domowych dostęp do prędkości powyżej 100 Mbps.

CEF w zakresie transportu

Wytyczne TEN-T będą rozwijać sieci TEN-T na dwóch poziomach. Pierwszy poziom to sieć podstawowa, tzw. sieć kompleksowa. Sieć ta obejmuje już istniejące i planowane infrastruktury w państwach członkowskich. Dalszy rozwój i unifikacja tej kompleksowej sieci będzie finansowana głównie przez państwa członkowskie z uwzględnieniem ograniczonego wsparcia funduszami polityki regionalnej i polityki transportowej Unii. W tym celu zostaną wykorzystane innowacyjne instrumenty finansowe o charakterze zwrotnym. Celem mierzalnym Unii w rozwoju tej sieci jest doprowadzenie do stanu, w którym zdecydowana większość obywateli europejskich (i przedsiębiorstw) w 2050 r. będzie znajdować się nie więcej niż trzydzieści minut od sieci kompleksowej TEN-T.

Drugi poziom sieci TEN-T obejmuje strategicznie najważniejsze części kompleksowej TEN-T. Nowa polityka po raz pierwszy określiła rdzeń sieci transportowej. Ten drugi poziom TEN-T obejmuje 9 głównych korytarzy transportowych: 2 korytarze północ-południe, 3 korytarze wschód- zachód oraz 4 korytarze przekątne. Sieć z tego poziomu wyeliminuje wąskie gardła w obecnej infrastrukturze wyselekcjonowanych szklaków, zmodernizuje infrastrukturę i usprawni realizację transportowych operacji transgranicznych i intermodalnych dla pasażerów i przedsiębiorstw w całej UE. Co bardzo ważne realizacja tego planu ma odbyć się poprzez działania zainteresowanych przedsiębiorstw oraz przy wsparciu sektora publicznego. Celem mierzalnym dla tego poziomu TEN-T jest jego całkowite funkcjonowanie w 2030 roku.

Wsparcie dla projektów TEN-T będzie głównie realizowane w formie dotacji. Bezzwrotny wkład UE jest konieczny, abywesprzeć ważne projekty o znaczeniu europejskim dla których dostępne zasoby krajowe i regionalne nie są wystarczające.Finansowanie UE w zakresie rozwoju TEN-T będzie dostępne dla dwóch rodzajów działań:

– Faza badawczo rozwojowa (finansowanie 50%) – badania potrzebne do przygotowania i realizacji projektu, w tymanalizy przygotowania, wykonalności, oceny i zatwierdzania, jak również kompleksowe badania techniczne lub środowiskowe, analizy geologiczne, pomoc w zakresie przezwyciężenia trudności wczesnego stadium projektu, rozwoju projektu i przygotowanie jego finansowania;

– Faza realizacyjna (finansowanie do 85%) – zakup, dostawę i rozmieszczenie elementów składowych, systemów i usług, prowadzenia prac budowlanych i instalacyjnych oraz uruchomienie projektu, rozwiązania zarządzania ruchem i jegobezpieczeństwem.

Chcesz wiedzieć więcej? Zapraszam: pnocee.pl lub Facebook